سمینار فرهنگ مادی و اعمال عبادی در جوامع شیعی

زمان: 5 شنبه دو فوریه 2016

نشست بعدی سمینار «فرهنگ مادی و اعمال عبادی در جوامع شیعی» توسط واحد CEIAS وابسته به «مدرسه عالی مطالعات علوم اجتماعی[1]»  در پاریس، روزپنج شنبه 2 فوریه ساعت 9 تا 12 برگزار خواهد شد[2].[3]

 چکیده بحث‌ها در ادامه مطلب آمده است:

 

آزاده دلیر نقی‌نیا، پژوهشگر دوره دکتری انسان شناسی، پاریس 8

تعزیه، بازیگران و تماشاچیان، در میانه تماشا و اجرا

 تعزیه، یکی از انواع تئاتر سنتی است که هر ساله در ماه مقدس محرم در جوامع مختلف شیعی برگزار می شود.(خصوصا در ایران و لبنان). هدف از اجرای این نمایش ها، گرامیداشت امام سوم شهید شیعیان و یارانش است. نوعی از مناسک نمایشی است که در فضایی آکنده از تعاملات متقابل پویا میان بازیگران و تماشاچیان معتقد برگزار می‌شود.

در حوزه علوم اجتماعی، تا کنون بیشتر جنبه مذهبی تعزیه شناخته شده و مورد مطالعه قرار گرفته است و ابعاد نمایشی آن هنوز توجه پژوهشگران را جلب نکرده است. در حالی که تعزیه همانقدر که یک پدیده مذهبی است، یک هنر دراماتیک نیز می‌باشد. در نتیجه، نمی توان از یک انسان‌شناسی مذهبی تعزیه بدون توجه به ابعاد نمایشی آن که در حوزه هنرهای دراماتیک به آن پرداخته می شود سخن گفت. در این ارائه تلاش می کنیم با تحلیل گزارش‌هایی از بازیگران و تماشاگران تعزیه، درباره جزئیات جنبه نمایشی آن در زمینه ایران معاصر بحث کنیم.

 

تسنیم پن پوان[4]، علوم اجتماعی ادیان

اثرگذاری نمایشی «مناسک حسینی»، مورد اجتماعات شیعی «ایل دو فرانس»

اقلیت در اقلیت؛ شیعیان، سهم کوچکی از مسلمانان فرانسه را تشکیل می دهند. در میان هشت مرکز عبادی شیعی واقع در «ایل دو فرانس»، من به مشاهده مناسک جمعی سوگواری عاشورا در میان شش مرکز پرداخته‌ام. درباره شیعیان فرانسه، خبری از صفوف عزاداران در خیابان های پاریس یا تماشاگران نمایش مذهبی در مکان‌های عمومی نیست. مراسم، درون محدوده مراکز عبادی و با احتیاط برگزار می‌شود. با این حال نه تنها این مراسم برای این اجتماعات محوریت خود را از دست نداده است، بلکه می‌بینیم وجه تئاتری «مجالس حسینیه» و «ماتم» به این مراسم اثرگذاری قابل ملاحظه‌ای بخشیده است؛ همانقدر  در سطح جمعی ( انسجام اجتماعی) که در سطح فردی(بازسازی هویتی/ نوسازی ایمان).