دانشگاه اصفهان (رشته شیعه شناسی)

 معرفی اجمالی مؤسسات مرتبط با حوزه مطالعات اجتماعی تشیع

شیعه‌شناسی به عنوان یک گرایش خاص و تعریف‌شده‌ی دانشگاهی، در نظام دانشگاهی ایران از قدمت چندانی برخوردار نیست. علاوه بر سابقه‌ی اندک زمانی کلی این حوزه‌ی مطالعاتی در دانشگاه‌ها، سابقه‌ی ایجاد رشته یا گرایشی خاص که از منظر علوم‌اجتماعی به این حوزه ورود پیدا کند و جنبه‌های جامعه‌شناختی این موضوع را مورد مطالعه‌ی خاص خود قرار دهد نیز سابقه‌ی چندانی نداشت[۱]. این خلاء به خصوص در بدنه‌ی دانشگاه‌های اصلی و شناخته‌شده‌ی کشور بیش از پیش احساس می‌شد[۲].

گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان – به عنوان یکی از دانشگاه‌های با سابقه و شناخته‌شده‌ی کشور – در سال ۱۳۸۹ در مقطع کارشناسی ارشد اقدام به تأسیس شیعه‌شناسی به عنوان یک گرایش مستقل کرد.

این گرایش تحصیلی در این گروه علمی، با همکاری بین رشته‌ای اساتید سه گروه علمی علوم اجتماعی، تاریخ و الهیات و معارف اسلامی تدریس می‌شود.

از این منظر می‌توان این اتفاق را به عنوان یکی از نخستین گام‌های حائز اهمیت در تاریخچه‌ی تعریف «شیعه» به عنوان موضوعی خاص برای مطالعات آکادمی علوم اجتماعی ایران قلمداد کرد.



[۱] دانشگاه‌ تهران (در پردیس قم) و دانشگاه قم (در سال ۱۳۸۴ با سه گرایش کلام، تاریخ و جامعه‌شناسی) نیز در سال‌های اخیر به ایجاد رشته‌ی شیعه شناسی اقدام کرده‌اند. اما عمر تأسیس تمامی این رشته‌های دانشگاهی به ده سال نیز نمی رسد. برای اطلاعات بیشتر در مورد این رشته/دانشگاه‌ها به اینجا و اینجا مراجعه کنید.

[۲] وجود مؤسساتی چون «مؤسسه‌ی شیعه‌شناسی» که در خارج از چهارچوب‌های آموزشی دانشگاه‌های باسابقه و شناخته‌ شده‌ی کشور و به صورت مستقل و متأخر ایجاد شده‌اند از خلاء فوق نمی‌کاست.