طلاب، رسانه‌های سنتی و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی

توصیفی جامعه‌شناختی از گرایش طلاب دوره‌ی سطح حوزه‌ی علمیه ی قم به رسانه‌های ارتباطی سنتی و نوین

چکیده:

در این پژوهش میدانی جامعه‌شناختی، تلاش شده‌است تا به سؤالاتی پیرامون نوع و میزان رابطه‌ی طلاب دوره‌ی سطح حوزه‌ی علمیه و رسانه‌ها و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی پاسخ داده شود و با استفاده از رویکردی روشمند، فرضیاتی معتبر در این مورد تولید شود تا بتواند راهنمای تحقیقات کمّی و پیمایشی قرار گیرد. رویکرد روشی این پژوهش، رویکرد کیفی، تکنیک‌های گردآوری اطلاعات، شامل مصاحبه‌عمیق نیمه‌ساخت‌یافته و مطالعه‌ی اسنادی و روش‌های تحلیل اطلاعات در آن، تیپولوژی از نوع برساختی و گروندد تئوری بوده‌است. 

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که با توجه به ملاک‌های جامعه‌شناختی طرح شده، دو تیپ متفاوت سنتی و نوگرا در رابطه با متغیر ارتباط با رسانه‌ها و تکنولوژی‌های نوین ارتباطی در نمونه‌ی این پژوهش وجود دارند. نقاط اشتراک هر دو تیپ، در مواردی چون اعتقاد به لزوم تبلیغ دینی، نگرش ذهنی و گرایش عینی مثبت به طیف گسترده‌ای از ابزارهای نوین تکنولوژیک (از تلفن همراه تا دستگاه دریافت امواج ماهواره) بوده‌است. نقاط متمایزکننده‌ی این دو تیپ، تفاوت در هدفگذاری نوع مخاطبان اصلی تبلیغ دینی، عدم گرایش به تبلیغ با شیوه‌ی سنتی (منبر) در تیپ نوگرا و گرایش به تبلیغ دینی با استفاده از رسانه‌های نوین تکنولوژیک و در نهایت عدم استفاده‌ی ارتباطی مؤثر از ابزارها و رسانه‌های نوین در تیپ سنتی بوده‌است.

باید توجه داشت که نتایج این پژوهش به دلیل ماهیت روش‌های به کارگرفته‌شده در آن از ویژگی‌ تعمیم‌پذیری به جامعه‌ی آماری برخوردار نیست و می‌تواند به عنوان منبع فرضیات معتبر برای پژوهش‌های آتی تعمیمی- تبیینی قلمداد شود.

کلیدواژه‌ها: طلاب. رسانه‌های مدرن. رسانه‌های سنتی. تبلیغ. تیپولوژی. بررسی جامعه‌شناختی.

دریافت نسخه پی دی اف مقاله