شیعه‌شناسی فرانسه زبان به بیان بونو

در سال ۱۳۹۰«انجمن حکمت و فلسفه ایران» مجموعه درس­گفتارهایی را تحت عنوان «بررسی متون شیعه شناسی در زبان فرانسه» و توسط کریستین یحیی بونو برگزار کرد.

در این کلاس­‌ها شیعه­‌شناسی به عنوان علمی سربرآورده از اسلام شناسی معرفی شد که خود برآمده از شرق­‌شناسی است. علاقه فرانسویان به این علم مبتنی بر انگیزه­هایی چون ارائه تبلیغ مسیحیت، پیشبرد پروژه استعمار، شناخت فرقه­‌ها در چارچوب نهضت­‌های پان عربیسم و خیزش سیدجمال و در نهایت علاقه شخصی بوده است و هر انگیزه ویژگی خاصی را بر این آثار بخشیده که در این میان بیشترین تاکید بر روی پژوهش‌­ها و نه آثار تبلیغی و رسانه­ای بود. چهار گروه از آثار در این کلاس‌­ها معرفی شدند:

• گوبینو
• ماسینیون(متن سلمان فارسی و حضرت زهرا): که به عقیده مدرس بیشتر برداشت خود را از شیعه مطرح کرده است تا این که شیعه­‌شناس باشد اما اهمیت او از این جهت است که تا پیش از او در اروپا شناخت اسلام محدود به تفکر فقهی بود و اندیشه­‌هایی چون تصوف و عرفان تاثیر یونان در اسلام تلقی می‌­شد، تلقی­‌ای که با ماسینیون تغییر کرد.
• هانری کربن: اهمیت کربن در سه حوزه علوم انسانی، شیعه شناسی و علوم سیاسی است. تا قبل از کربن شیعه تنها یک حرکت سیاسی در مقابل خلافت شناخته می شد اما کربن با روش پدیدارشناسانه اثبات کرد که شیعه دارای یک فلسفه و نگاه متفاوت است. بونو با شرح این دیدگاه خود، بیشترین زمان کلاس را به این متفکر و کتاب اسلام ایرانی اختصاص داد.
• شاگردان کربن(کریستین ژامبه، امیرمعزی و...): که در بیان انتقادی بونو اگرچه ادامه دهنده­‌ی راه کربن هستند اما از نظر روش با او فاصله دارند.

بطور مشخص چند متن زیر مورد تورق قرار گرفت و بخش­‌هایی از آن خوانده شد:

• En Islam Iranian:Henry Corbin
•  Le Chiesme: Yeinz Halm
• l'islam chiete: Yan Richard
• Qu’est-ce que le shî‘isme?: Amir Moezzi& Christian Jambet
• علامه طباطبایی به سفارش سید حسین نصر: Chiesm dans l'islam