فقر، طرد و انتظار مهدی

نیمه شعبان شاید مهمترین مناسک شادی شیعیان باشد و کمتر مناسبت دیگری از لحاظ وسعت و فراگیری و عمقی که در اقشار مختلف پیدا کرده است، به پای این جشن می‌رسد. شاید به دلیل همین میزان اندک مناسبت‌های شادی‌آفرین در فرهنگ شیعی و محدودیت‌های اجتماعی برای شادی در جامعه است که جشن نیمه شعبان در سال‌های اخیر به سوی یک مناسک از نظر دینی هنجارشکنانه نیز می‌رود.

ادامه ...

مهدی(ع) در آینه تاریخ

کتاب «تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم(عج)» با تألیف و تحقیق دکتر جاسم حسین و ترجمه دکتر سیدمحمدتقی آیت‌اللهی، یکی از مهم‌ترین کتاب‌های پژوهشی است که اسناد و روایات مربوط به غیبت حضرت مهدی(ع) را مورد بررسی قرار داده است.

 

 

ادامه ...

گذری بر سیر تحول اجتماعی انتظار


پیدا کردن یک تعریف دقیق برای مفهوم «انتظار» در تشیع کار ساده‌ای نیست. از آن رو که رویکردها نسبت به این امر در میان شیعیان ـ از علما و روشنفکران گرفته تا مردم عادی ـ بسیار متفاوت و گاه متناقض هستند. طبق منابع تاریخی پس از مرگ آخرین نایب خاص و آغاز غیبت کبری، دوره‌ای در تاریخ تشیع آغاز شد که بیش از هر چیز با سردرگمی و آشفتگی همراه بود.

ادامه ...

انتظار فقرا: مذهب اعتراض یا حفظ وضع موجود؟

«دیالکتیک امید» دروش و «سنتز انتظار» شریعتی، هر دو به ما می‌گویند که چگونه میان حقیقت ایده‌آل و واقعیت حاکم تضاد شکل می‌گیرد و امید بلوخ و مذهب اعتراض شریعتی نشان می‌دهند که چگونه سرانجام حقیقت پیروز خواهد شد.اگر انتظار، در معنای مثبت آن در ذهن‌های مردم وارد شود و آنان را از تسلیم‌شوندگان وضع موجود، به شورشگران علیه وضع موجود تبدیل کند. شورشگرانی که می‌خواهند واقعیت را به نفع حقیقت که عدالت است و برابری و آزادی تغییر دهند، اما در این میان یک علامت سوال، یک حلقه مفقوده‌ دیده می‌شود. چرا آنانی که همواره در طول تاریخ از ستم‌کشان جامعه بوده و به انحاء مختلف مورد آزار و آسیب و ظلم و تبعیض قراره گرفته‌اند و از هر جهت تحت فشار و سرکوب بوده‌اند و همواره چه از سوی سیاست، چه از سوی جامعه طرد شده بوده‌اند، آنهایی که شاید بیش از هر کس دیگری نیاز به آن عدالت و آزادی داشته باشند، در این میان غایبند؟

ادامه ...

مهدویت در میدان

 اگر هر فرد را فرزند زمانه‌ی خویش بپنداریم، هر تصویر نیز زبان گویای بخشی از فضای جامعه در دوره‌ی تولیدش به شمار می‌رود. به تازگی تصویری در ابعاد بسیار بزرگ در میدان ولی‌عصر تهران نصب شده‌ که موضوع آن، ظهور و غیبت دوازدهمین امام شیعیان است. تصویر به لحاظ اجتماعی، دارای ابعاد قابل توجهی است.در قسمت بالای تصویر، تنها یک جمله نوشته‌شده‌ است: «با سپاهی از شهیدان خواهد آمد». در این تصویر، در زمینه‌ی دشتی وسیع و سرسبز، با پس‌زمینه‌ای از آبی آسمان و ابرهای سفید، صفی طولانی از افرادی دیده می‌شود ... 

ادامه ...

انتظار مذهب اعتراض

سارا شریعتی - "انتظار مذهب اعتراض" سخنرانی شریعتی در ۸ آبان ۱۳۵۰  در حسینیه ارشاد است. این سخنرانی در مجموعه اثار شماره ۹ تحت عنوان "حسین وارث آدم" (ص ۲۵۳-۳۰۴) به چاپ رسیده است و تنها متن شریعتی در خصوص موعود گرایی شیعی است.  از این رو علی رغم طبیعت متن- که شفاهی است- حجم اندک مطلب -در پنجاه صفحه – و موردی و خاص بودن آن- این بحث در آثار شریعتی ادامه نیافته است-، از جایگاه قابل توجهی در مجموعه آثار وی برخوردار است. عنوان سخنرانی، در واقع  صورتبندی  نظریه ی اصلی شریعتی در طرح انتظار به عنوان اعتراض اجتماعی است و ارائه ی تیپولوژی‌ای از چهره ی "منتظر" به عنوان چهره ی "معترض". در بخش اول سخنرانی خود، شریعتی به طرح "کلیات طرز تفکر شیعه امروز در باره امام زمان" می پردازد و  با  اشاره به تلقی انتظار و مهدی موعود و آخرالزمان در نزد "غیر مذهبی‌های تحصیلکرده"، "مذهبی‌های متجدد" ،"توده ی مذهبی" و "روحانیون"،  به ارزیابی و نقد این  مواضع می پردازد و رویکرد خود را بدین ترتیب معرفی میکند که "بیاییم به جای اینکه اذهان و افکار را درگیر مطالب ذهنی و کلامی قدیم و جدید کنیم، به پرسش مهمتری پاسخ دهیم و آن اینکه اعتقاد به این اصل چه  تاثیری بر جامعه و سرنوشت فردای ما دارد؟"

ادامه ...

مطالب دیگر از نویسنده

تماس با ما

این آدرس پست الکترونیک توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید

www.socio-shia.com