سنت ِ غفلت؛ نگاهی انتقادی به مسأله‌ی «دین» در همایش «پژوهش‌های اجتماعی و فرهنگی در جامعه‌ی ایران»
- نوشته شده توسط مهدی سلیمانیه
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 5601
دین، تا چه حد مسأله‌ی علوم‌اجتماعی ایران است؟ علوم‌اجتماعی ایران در حال حاضر، تا چه حد به مسأله‌ی «دین» می‌اندیشد؟ حدود چهل سال پس از وقوع انقلاب و روی کارآمدن حکومتی دینی در ایران و تغییر جدی موقعیت دین در حوزه‌های مختلف (از سیاست تا اقتصاد و از فرهنگ تا اجتماع)، علوم «اجتماعی» ما تا چه حد به این متغیر اثرگذار کلان می‌اندیشد؟ به نظر نمی‌رسد که نه اهمیت دین در حاکمیت، نه در جامعه رو به کاهش گذاشته‌باشد. پس چرا علوم‌اجتماعی ایران – همچنان – به بررسی اجتماعی و جامعه‌شناختی دین کم توجه است؟
برگزاری کنفرانس بین‌المللی مطالعات شیعی در موسسۀ مطالعات پیشرفتۀ پرینستون
- نوشته شده توسط سمیه مومنی
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 6665
کنفرانس بین‌المللی «مطالعات شیعی: وضعیت هنر» در روزهای 7-9 دسامبر 2017 (16-18 آذر 1396) در موسسۀ مطالعات پیشرفتۀ پرینستون نیوجرسی برگزار گردید. در این کنفرانس، پژوهشگرانی از دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی مختلف دنیا به ارائۀ آخرین تحقیقات خود در زمینۀ مطالعات شیعی پرداختند. برنامه کنفرانس، جهت اطلاع علاقمندان به پژوهش‌های مرتبط با تشیع، در سایت جامعه‌شناسی تشیع منتشر می‌گردد.
تاریخچه کوتاهی از مطالعه «شیعه دوازده امامی» در غرب
- نوشته شده توسط شیما کاشی
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 5861
«شیعه دوازده امامی در دوران مدرن، فرهنگ مذهبی و تاریخ سیاسی»، عنوان کتابی است که در سال ۲۰۰۱ توسط راینر برونر و ورنر اند منتشر شد. هر دو ویراستار، از متخصصین مطالعات اسلام و تشیع هستند که آثار متعددی در زمینه جوامع شیعی تالیف کرده‌اند. این کتاب، حاصل جمع‌آوری مجموعه مقالات کنفرانسی است که در اکتبر ۱۹۹۹ در فرایبورگ آلمان برگزار شد. این مقالات، ذیل چهار فصل دسته‌بندی شده‌اند: «الهیات و آموزه‌ها»،«مباحثات درونی و نقش مخالف‌خوان‌ها»، «ایدئولوژی و سیاست در قرن بیستم» و در نهایت، «مورد جمهوری اسلامی ایران». ذیل هر یک از این 4 فصل مقالات مرتبط آورده شده است. اگرچه همه مقالات را نمی‌توان به طور کامل ذیل «جامعه‌شناسی تشیع» دانست، اما رویکرد کلی کتاب، نگاهی اجتماعی به شیعیان دوازده امامی است.
ادامه ...شیعیان در آمریکا: به سوی تشیع آمریکایی
- نوشته شده توسط الهام شهسوارزاده
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 8756
از حدود صد و پنجاه سال پیش تا کنون، جمعیت قابل توجهی از شیعیان با پیشینه قومی بسیار متنوع در سرزمین آمریکا سکونت دارند. موج مهاجرین یکی پس از دیگری ویژگیهای جمعیت شناختی و اجتماعی این گروه از مسلمانان را تغییر داده است و به این اجتماع شکل بخشیده است، شکلی که هنوز در حال تغییر و تحول است و سوالات جدی و جذابی را پیش روی محققان این حوزه گذاشته است. یکی از محققانی که بر روی این سوالات متمرکز شده است لیاقت تکیم استاد دانشکده علوم ادیان دانشگاه مک مستر کاناداست.
جهان‌شهرگرایی شیعه در افریقا
- نوشته شده توسط فضه غلامرضاکاشی
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 4765
نویسنده در این کتاب مطالعه عمیقی از اسلام شیعی در دو اجتماع بسیار متفاوت در سنگال به دست می‌دهد. این اجتماعات عبارتند از دیاسپورای لبنانی که به خوبی در این کشور جاافتاده‌اند و سنگالی‌هایی که در سال‌های اخیر از مذهب تسنن به تشیع گرویده‌اند. این هر دو گروه به شکلی نوعی جهان‌شهری را به شیوه‌ی خودشان نشان می‌دهند، زیرا هر دو گروه در میان اکثریتی سنی، در موقعیت اقلیت دینی قرار دارند. لیختمن در این کتاب تلاش کرده تا بینش‌های تازه‌ای از زندگی روزمره مسلمانان شیعه در افریقا به دست دهد و پویش‌های اسلام را در سطوح محلی و جهانی به تصویر بکشد. او همچنین تاثیرات حزب‌الله و جنبش‌های اصلاحی اسلامی را بر این اجتماعات به تصویر کشیده و نوعی نگرش اصلاح‌شده در مقابل نگاه‌های رایج به خصومت‌های میان شیعیان و سنیان به دست داده است. لیختمن با پیش کشیدن این تصویر تازه تلاش دارد تا با اشاره به مورد خاص همزیستی شیعیان و سنیان در سنگال نشان دهد که همزیستی دینی ممکن است.
کفایت "جامعه شناسی" برای جامعه - شناسی؟
- نوشته شده توسط جامعه‌شناسی تشیع
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 7842
علی شریعتی و سپس مرتضی مطهری بیشترین میزان آثار منتشر شده‌ی دارای رویکرد اجتماعی به تشیع را از ابتدای ورود صنعت چاپ به ایران تا کنون به خود اختصاص داده‌اند. این گزاره، یکی از یافته‌های چهار سال پژوهش کتابشناختی گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع است. تمایز جایگاه این دو نفر، تنها ناظر به تعداد آثاری نیست که آنان با این رویکرد به نگارش درآورده‌اند؛ بلکه به صورت مشخص علی شریعتی و تا حدی مرتضی مطهری، از معدود اندیشمندان ایرانی هستند که توانسته‌اند به سطح «مفهوم‌سازی» و نظریه‌پردازی در حوزه‌ی مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع برسند. اینک ما می‌پرسیم: چه چیزی شریعتی و سپس مطهری را به این موقعیت رساند؟ موقعیتی که می‌توان آن را موقعیت «پیشگامی مطالعات اجتماعی تشیع» نامگذاری کرد. به دنبال این پرسش و به صورتی سلبی، می‌توان پرسید چه عامل یا عواملی باعث شده‌است تا تعداد بیشتری از افراد و پژوهشگران پیش و پس از شریعتی و مطهری، در چنین موقعیتی قرار نگرفتند؟
شیعه شناسی انتقادی در ایران معاصر: طرح بحثی تیپولوژیک
- نوشته شده توسط مهدی سلیمانیه
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 16884
شیعهشناسی انتقادی در ایران معاصر طرحی است که از پیش از مشروطه آغاز شده‌است. این طرح، طرحی ناتمام است. این طرح به عنوان یک جریان اصلی (مین‌استریم) در چالش‌های فکری معاصر ایران، دارای دو مشکل عمده بوده‌است. نخستین مشکل آن، مشکل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی، و دومین مشکلش مشکل روشی بوده‌است. درک بنده از مشکل اجتماعی و سیاسی این پروژه آن است که نقد آن‌چه در طول تاریخ و بنا به عوامل مختلف اجتماعی ریشه دوانیده و تقدس یافته‌است، طبیعی است که با مقاومت معتقدان و رؤسای آنان مواجه می‌شود. فرهنگ مذهبی ما نیز به مانند باقی ابعاد حیات اجتماعی ما، چندان با نقد و ایراد، خصوصاً در باب عقاید و احکامی که باور داشته‌ایم و مقدس می‌انگاریم، مأنوس و خوگر نیست....
شیعهشناسی فرانسه زبان به بیان بونو
- نوشته شده توسط الهام شهسوارزاده
- دسته: مطالعات اجتماعی تشیع در ایران و جهان
- بازدید: 5846
در سال ۱۳۹۰«انجمن حکمت و فلسفه ایران» مجموعه درس‌گفتارهایی را تحت عنوان «بررسی متون شیعهشناسی در زبان فرانسه» و توسط کریستین یحیی بونو برگزار کرد. در این کلاسها شیعهشناسی به عنوان علمی سربرآورده از اسلام شناسی معرفی شد که خود برآمده از شرقشناسی است. علاقه فرانسویان به این علم مبتنی بر انگیزههایی چون ارائه تبلیغ مسیحیت، پیشبرد پروژه استعمار، شناخت فرقه‌ها در چارچوب نهضتهای پان عربیسم و خیزش سیدجمال و در نهایت علاقه شخصی بوده است و هر انگیزه ویژگی خاصی را بر این آثار بخشیده که در این میان بیشترین تاکید بر روی پژوهشها و نه آثار تبلیغی و رسانهای بود.
موسسه دین‌پژوهی بشرا
- نوشته شده توسط مهدی سلیمانیه
- دسته: موسسات تحقیقاتی و پژوهشی
- بازدید: 8686
مؤسسه‌ی دین‌پژوهی بشرا، با هدف انجام پژوهش در چهار حوزه‌ی روحانیت، اخلاق کاربردی (حرفه‌ای، شهروندی و جهانی)، نیایش، و نیازهای معرفت شناختی نظام دینی و نیز آموزش و تربیت متفکران و پژوهشگران آشنا به زمان و زبانِ دین و مردم، در آغاز سال ۱۳۸۳ تأسیس گردید. از کتب و پژوهش‌های منتشرشده‌ی موسسه در حوزه‌های مرتبط با جامعه‌شناسی تشیع می‌توان به مجموعه‌ی (حدود) صد جلدی «روحانیت‌شناسی» شامل گردآوری طیفی از مباحث مرتبط با روحانیت مندرج در مطبوعات، كتاب‌ها و فضای مجازی اشاره کرد.
دانشگاه اصفهان (رشته شیعه شناسی)
- نوشته شده توسط مهدی سلیمانیه
- دسته: موسسات تحقیقاتی و پژوهشی
- بازدید: 9045
شیعهشناسی به عنوان یک گرایش خاص و تعریف‌شده‌ی دانشگاهی، در نظام دانشگاهی ایران از قدمت چندانی برخوردار نیست. علاوه بر سابقه‌ی اندک زمانی کلی این حوزه‌ی مطالعاتی در دانشگاه‌ها، سابقه‌ی ایجاد رشته یا گرایشی خاص که از منظر علوم‌اجتماعی به این حوزه ورود پیدا کند و جنبه‌های جامعه‌شناختی این موضوع را مورد مطالعه‌ی خاص خود قرار دهد نیز سابقه‌ی چندانی نداشت[۱]. این خلاء به خصوص در بدنه‌ی دانشگاه‌های اصلی و شناخته‌شده‌ی کشور بیش از پیش احساس می‌شد[۲]. گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان – به عنوان یکی از دانشگاه‌های با سابقه و شناخته‌شده‌ی کشور – در سال ۱۳۸۹ در مقطع کارشناسی ارشد اقدام به تأسیس شیعهشناسی به عنوان یک گرایش مستقل کرد.
دانشگاه ادیان و مذاهب
- نوشته شده توسط مهدی سلیمانیه
- دسته: موسسات تحقیقاتی و پژوهشی
- بازدید: 9497
دانشگاه «ادیان و مذاهب» ((University of Religions and Denominationsکه در شهر قم واقع شده، فعالیت خود را از سال ۱۳۸۴ آغاز کرده‌است. مؤسس و رئیس کنونی این دانشگاه (تا سال ۱۳۹۲) سیدابوالحسن نواب[1] است. این مؤسسه، نهادی غیرانتفاعی و غیردولتی است. مواردی چون تربیت متخصص در زمینهٔ ادیان و مذاهب، انجام پژوهش‌های بنیادی، کاربردی و تطبیقی در زمینهٔ ادیان و مذاهب، اطلاع‌رسانی، چاپ و نشر مجلات، کتب و دایره المعارف در زمینهٔ ادیان و مذاهب، برقراری ارتباط متقابل با مراکز مشابه و دین‌پژوهان، گفت و گو بین ادیان و مذاهب و تلاش در جهت نزدیک ساختن دیدگاه‌ها و معرفی منطقی و علمی اسلام (با رویکرد شیعی) در عین احترام به عقاید، باورها و آیین سایر ادیان و مذاهب از جمله وظایف این دانشگاه برشمرده‌شده‌است.
مقالات دیگر...
زیر مجموعه ها
مطالب دیگر از نویسنده
تماس با ما
این آدرس پست الکترونیک توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
