کتاب‌شناسی جامعه شناسی تشیع : «ادبیات و هنرهای شیعی»

«هنر و ادبیات شیعی» : جوان و در حاشیه

حوزه «هنر و ادبیات شیعی» شرایط اجتماعی تکوین آثار هنری و ادبی تشیع و پیوند این آثار با دین عامه مردم و همچنین نهادهای دینی را مورد بررسی قرار می گیرد و در کنار آن به مطالعه تاثیرات اجتماعی این آثار و پدید آوردنگان آنها می پردازد. در حقیقت جامعه شناسی هنر و ادبیات شیعی، موضوع اصلی مطالعه این حوزه جوان است که تنها اثر خانم زهره ناعمی، «بررسی و تحلیل ادبی و جامعه شناختی نمادهای دینی در شعر شیعه(قرن اول تا پنجم هجری)»(۱۳۹۰) در ان قرابت بیشتری با جامعه شناسی یافته است.

در مجموع تنها ۲۰ عنوان کتاب که عمده آنها در دهه ۸۰ به رشته تحریر در آمده اند در این حوزه قرار گرفته اند که نشان از جوانی و در حاشیه بودگی این حوزه دارند. خلاء اطلاعات و پژوهش در این حوزه بسیار است و پژوهشگران حوزوی تاکنون ورود چندانی به آن نداشته اند. کانون عمده پژوهشها تعزیه است و دیگر هنرهای شیعی چندان موضوع مطالعه قرار نگرفته اند.

در چشم انداز آتی این حوزه می توان حرکت به سمت «راززدایی از گذشته ای» که در سیطره تاریخ نگاری رسمی قرار داشته و کلیتی همسان و هماهنگ از دنیای سنت را عرضه می کند مشاهده کرد. پرداختن به موسیقی، آواز، شعر، ترانه نقاشی و دیگر آثاری که در پیوند با مذهب عوام و جریانات غیر رسمی شیعی در حاشیه تاریخ زیسته اند، می تواند درک ما را از «مذهب تاریخی» مردم، تا حد زیادی تغییر دهد. راهی که تاکنون ناگشوده مانده است.  

• < قبلی
• بعدی >